Woordjes stampen leidt tot rampen

Woordjes en begrippen leren: voor veel leerlingen in het voortgezet onderwijs vormt dit een waar struikelblok. De overgang naar het VO is sowieso al een hele stap voor een puber. In het begin is het voor veel pubers dan ook wennen en het duurt een tijdje voor ze hun draai hebben gevonden. De brugklas is voor velen een periode van proberen, vallen en opstaan. Het ene vak vinden ze leuk en het andere helemaal niet. Het omgaan met al die verschillende vakken en docenten vraag veel energie.

Specifieke leerproblemen

Veel specifieke leerproblemen steken (opnieuw) de kop op. Dit geldt zeker voor pubers met dyslexie of beelddenkende pubers. Zij zullen vooral moeite hebben met het leren van de moderne vreemde talen. Maar niet alleen woordjes/zinnetjes leren is voor vele pubers een dagelijkse worsteling. Ook het leren van begrippen bij zaakvakken  levert vaak problemen voor hen op. Dit is niet alleen in de brugklas het geval, maar ook in de hogere leerjaren.

Talige manier van werken

Voor leerlingen die een voorkeur hebben voor visueel leren (beelddenkers) is de talige manier van lesgeven op school echt hard werken. Zo moeten ze vaak zelf aantekeningen of een samenvatting maken. Wat schrijf je dan op en wat juist niet?  Maar vooral in de onderbouw van het voortgezet onderwijs ligt het accent meestal op het automatiseren van woorden, begrippen, stellingen en formules. Beelddenkers hebben vaak moeite met het automatiseren van begrippen en woordjes. De begrippen bij vakken als aardrijkskunde of biologie zijn vaak opgenomen in een begrippenlijst. Deze begrippen worden vaak uitgelegd in moeilijke woorden en moeten dan meestal letterlijk uit het hoofd worden geleerd.

Frustratie en demotivatie

Woordjes of begrippen letterlijk uit het hoofd leren is een hele opgave voor iemand die daarvan allang een eigen ‘beeld’ van in zijn hoofd had. De school eist echter vaak dat een definitie of beschrijving letterlijk wordt gereproduceerd. Het is dus niet toegestaan het beeld in eigen woorden te beschrijven. De enige manier om een voldoende te halen is dus voldoen aan een eis waarvan de beelddenker het nut vaak niet ziet. Doe je dat niet, dan betekent dat meestal een onvoldoende. ‘Domweg uit het hoofd leren’ ofwel ‘stampen’ leidt bij beelddenkers tot frustratie en demotivatie met alle gevolgen van dien.

Automatiseren kun je leren

Het menselijk geheugen is kortweg te verdelen in het kortetermijngeheugen en het langetermijngeheugen. In het kortetermijngeheugen kunnen hooguit zeven leereenheden worden bewaard
(woordjes, namen, cijfers, begrippen). Op school wordt het kortetermijngeheugen aangesproken door pubers notities te laten maken in de les of door vragen te stellen over een onderwerp. Thuis moeten de gegevens dan worden opgeslagen in het langetermijngeheugen door te oefenen en vooral ook te herhalen. Veel pubers plannen echter onvoldoende tijd in voor herhaling. Hierdoor zijn ze de volgende dag de helft van de leerstof alweer vergeten of ze kunnen de leerstof niet op het juiste moment oproepen uit het geheugen.

Visueel leren en werken

Vooral leerlingen die een voorkeur hebben voor visueel leren en werken (beelddenkers) hebben veel moeite met het automatiseren van leerstof. Dit zijn de 4 meest voorkomende redenen:

1. Het kan zijn dat de informatie te veel op elkaar lijkt.
2. Er is geen logisch verband.
3. Ze kunnen er geen beeld bij vormen, zoals bij abstracte woorden/begrippen.
4. De leerstof is niet begrepen, omdat het overzicht ontbreekt.

7 tips woordjes en begrippen leren

Beelddenkers vinden het leren van woordjes en begrippen vaak dodelijk saai. Ze haken dan ook meestal snel af. Om een taal goed onder de knie te krijgen is het natuurlijk wel belangrijk om een goede woordenschat te hebben. Gelukkig zijn er ook manieren te vinden om woordjes te leren die minder ’talig’ zijn. De onderstaande manieren zorgen ervoor dat beelddenkers woordbeeld en betekenis effectief inprenten.

1. Woordjes/begrippen op losse, gekleurde kaartjes schrijven.
2. Lopen met kaartjes : zie hierboven, maar de woordkaartjes worden daarna door de ruimte verspreid en één-voor-één weer opgehaald.
3. Letters hardop spellen 
4. Mindmap maken van woordjes/begrippen.
5. Woordbetekenissen uitbeelden. 
6. Ezelsbruggetjes maken.
7. Betekenis ‘bijzonder’ maken.  

Generatie Z

Generatie Z zijn kinderen die geboren zijn tussen 1995 en 2010. Deze generatie is de eerste generatie die is opgegroeid  in de een volledig digitale wereld. Je zou kunnen zeggen dat ze zijn opgegroeid met de mobiel in de ene hand en de I-pad in de andere hand. Veel van hen behoren tot de pubers van nu.

Kenmerken van generatie Z

Zoals iedere groep jongeren heeft ook generatie Z haar eigen specifieke kenmerken. Wat opvalt is dat ze goed kunnen multitasken. Deze generatie appt en snappt, tiktokt, netflixt,  kijkt naar YouTube en checkt tegelijkertijd de sociale media. Huiswerk maken doen ze hier ergens tussenin. Wat ook opvalt is dat deze generatie een korte spanningsboog heeft en heel visueel is ingesteld. Video’s en filmpjes spreken dus veel meer aan dan boeken. Deze groep jongeren heeft weinig tot niets met de factor ’tijd’. Ze vertonen dus nogal wat kenmerken van beelddenkers. Een visuele manier van werken en leren sluit hierbij goed aan. Veel tips hierover vind je in het boek  Beelddenken Visueel Leren en Werken.

Vind je dit een nuttig artikel, deel het dan net zoals generatie Z(:-) op sociale media!