Oog-volgproblemen signaleren met het Screeningsonderzoek Fixatie-Disparatie

Individueel Onderzoek voor leerlingen in het 
Basis- of Voortgezet Onderwijs

Ben jij ouder van een kind dat onverwachte of onverklaarbare problemen heeft
met het leren lezen, spellen, schrijven en/of rekenen?
  • Leest je kind in een laag tempo?
  • Of heeft het moeite met langdurig lezen?
  • Klaagt je kind thuis vaak over hoofdpijn?
  • Is je kind snel afgeleid?
  • Houdt je kind het hoofd schuin bij het lezen en/of het schrijven?
  • Maakt je kind veel fouten bij het overschrijven van het digibord?
  • Is je kind 'onhandig', struikelt het vaak of stoot het zich gemakkelijk?
  • Heeft je kind snel last van (zon)licht?

Herken je één van deze signalen en wil je graag weten of je kind mogelijk een probleem heeft met de samenwerking van de ogen (Fixatie-Disparatie)?
Fixatie-Disparatie: een onzichtbare visuele belemmering bij 
het lezen, spellen, rekenen en de concentratie.
"Kijk nou eens goed!"

Een zin die bij veel kinderen stress oplevert en die niet het beoogde effect heeft van de leerkracht of ouder.
Kijken doe je met je ogen en zien doe je met je hersenen. De ogen vangen lichtprikkels op om te kijken en seinen deze prikkels door naar de hersenen.
Deze visuele informatie moet door de hersenen worden geïnterpreteerd en begrepen. Gaat er in dit proces iets fout, dan noemen we dat een visuele disfunctie: een oogafwijking.

Een visuele disfunctie kan het leerproces behoorlijk belemmeren. Wanneer de ogen onjuist met elkaar samenwerken, leidt dit tot visuele stress. Deze stress uit zich vaak in een verzameling vage, maar voor het kind zeer vervelende klachten.

Een visuele disfunctie is een onzichtbare belemmering bij het lezen, spellen, rekenen en de concentratie.
Ook kinderen met een volledige gezichtsscherpte kunnen een visuele disfunctie hebben!


Wat is Fixatie-Disparatie?
Bij de geboorte moeten de ogen zich nog ontwikkelen. Een baby kan nog niet goed zien en de ogen van een pasgeborene zijn ook nog niet in staat om met elkaar samen te werken.

Rond de leeftijd van tien jaar is de ontwikkeling van de ogen afgerond. Dat betekent dat een kind dan net zo goed kan zien als een volwassene en dat de samenwerking tussen de ogen goed is, als hiervoor geen belemmeringen zijn.

Alles wat we zien komt via de twee ogen in het achterste deel van de hersenen terecht. De hersenen zorgen ervoor, dat de twee beelden die uit de beide ogen afkomstig zijn, worden ervaren als één beeld, het zogenaamde fixeren.

Als die twee beelden (van elk oog één) verschoven zijn ten opzichte van elkaar, corrigeren de hersenen dit. Dit noemen we Fixatie-Disparatie (FD).

Iedereen heeft Fixatie-Disparatie als onderdeel van de normale samenwerking tussen de ogen. Er kunnen echter afwijkingen ontstaan in de samenwerking van de ogen.

Wat kan er misgaan?
Bij een afwijking in de samenwerking tussen de ogen fixeren beide ogen niet goed samen op één punt. De hersenen kunnen de beelden van beide ogen dan niet tot één enkel beeld omvormen, waardoor er een wazig en onrustig beeld ontstaat.

We spreken dan van een 'disparaat', oftewel Fixatie-Disparatie.

Wat zijn de mogelijke gevolgen op school?
  • Leer-, schrijf- en leesproblemen in allerlei vormen
  • Slechte concentratie
  • Duizeligheid
  • Traag leestempo
  • Slechte of verminderde grove en/of fijne (schrijf) motoriek
  • Niet netjes op of tussen lijnen kunnen schrijven
  • Te korte werkafstand (altijd met de neus in het boek) 
  • Hoofdpijn, vooral 'boven' of 'achter' de ogen
  • Tranende, brandende of jeukende ogen
  • Vermoeidheidsverschijnselen na het lezen
  • Gedragsproblemen
  • Lezen niet leuk vinden.
Wat is het verschil tussen Dyslexie en FD?
Fixatie-Disparatie kan wazig, bewegend of onduidelijk zicht veroorzaken, maar ook onrustig gedrag. Het is zeer aannemelijk dat een kind met Fixatie-Disparatie na een onderzoek als dyslectisch wordt beschouwd.

Fixatie-Disparatie en dyslexie laten veel dezelfde kenmerken zien, maar er is ook een belangrijk verschil tussen FD en dyslexie.

Dyslexie is een taalontwikkelingsstoornis, die genetisch is bepaald. Dyslectische kinderen kunnen de klanken van een woord niet analyseren en onthouden. Daardoor is leren lezen moeilijk. Ongeveer 10% van de leerlingen is een zwakke lezer en speller.  Van deze 10% leerlingen heeft 5% last van dyslexie.

Dyslexie kan niet worden verholpen. Met gerichte, deskundige hulp van een remedial teacher kan een kind de leesvaardigheid wel verbeteren. Het lezen zal altijd lastig blijven en de spelling zwak. FD is daarentegen goed te behandelen.

Wat is de relatie verstoorde oog-volgproblemen en dyslexie?
Birnbaum, hoogleraar Optometrie in Amerika, onderzocht 26 publicaties. Hij toont met dit onderzoek aan dat er een relatie is tussen oog-volgbewegingen en leesproblemen. Bij dyslexie wordt er vaak een gestoorde oog-volgbeweging gezien.

Uit onderzoek blijkt dat 80% van de groep kinderen die op dit moment als dyslectisch is gediagnosticeerd, eigenlijk als basisprobleem een visuele disfunctie heeft.

Als dit basisprobleem wordt aangepakt en er daarnaast een goede begeleiding is bij de lees- en spellingproblemen, dan kunnen deze problemen aanzienlijk verminderen en mogelijk zelfs verdwijnen.

Wat is het verband tussen FD en lees-, spelling-, en concentratieproblemen?
Leerkrachten en ouders lijken er zich weinig van bewust te zijn dat er een duidelijk verband is tussen lees-, spelling-, en concentratieproblemen en de visuele informatieopname.

“ Lezen is niet leuk!”, is een veelgehoorde zin van het kind waarbij het leesproces moeizaam verloopt. Dat is toch vreemd, want elk kind is van nature leergierig. Kinderen met een visuele disfunctie weten niet dat ze anders ‘zien’ dan de andere kinderen en ze denken al snel dat ze 'dom' zijn. Hierdoor ontwikkelen ze een verkeerd zelfbeeld en frustratie en faalangst liggen op de loer.

Kinderen met FD verkeren vaak de hele dag in de stress. Ze horen vaak dat ze netter moeten werken en beter moeten kijken. Dat proberen ze dan ook, maar door de opgebouwde stress zien deze kinderen nog minder en ze doen nóg meer hun best om 'goed te kijken'. Dit heeft een averechts effect. De frustraties nemen nóg meer toe en het leesplezier verdwijnt volledig.
Wat kan Eigenwijs Leren voor je doen? 
Visuele screening Fixatie-Disparatie
Visuele screening Fixatie-Disparatie

Voorafgaand aan de visuele screening wordt een vragenlijst ingevuld om de signalen en symptomen van een verstoorde oogsamenwerking in kaart te brengen. Vervolgens wordt bij de visuele screening door middel van een meetinstrument, de Bioptor, de samenwerking van de ogen getest.

Bij een visuele screening wordt gekeken naar de volgende functies:
  1. verticale fusie
  2. horizontale fusie
  3. centrale fusie
  4. gezichtsscherpte
  5. stereo zien
  6. kleuren zien
Verticale fusie
De verticale fusie heeft te maken met zien in het verticale vlak en is nodig om een regel te kunnen volgen met de ogen bij het lezen en het netjes op de lijnen schrijven. Als de verticale fusie niet goed verloopt, dan ziet het kind de regel met het ene oog hoger dan met het andere. Een zwakke verticale fusie uit zich vaak in problemen met tekstbegrip.

Horizontale fusie
De horizontale fusie heeft te maken met zien in het horizontale vlak. Bij een zwakke horizontale fusie overziet het kind niet het hele woord. Het beeldveld is te smal. Daardoor ziet het kind slechts een paar letters duidelijk. Het gevolg is dat het kind een slecht woordbeeld ontwikkelt en daarmee een zwakke spelling. Bij het lezen is het gevolg dat het kind spellend blijft lezen.

Centrale fusie
Als een kind een probleem heeft met de centrale fusie, dan zal het slecht fixeren. Het kost het kind veel energie om met beide ogen één beeld te zien. Omdat het kind dit steeds zal proberen, ontstaat er veel stress op de oogspieren. Daardoor ontwikkelt het kind een smal functieveld. Een kind kan een langer woord niet in één keer overzien. Het gevolg is dat het kind het woord zal gaan lezen in stukjes van een paar letters. Dit zijn er meestal drie. Hierdoor kan het gemakkelijk een letter overslaan. Zo wordt een foutief woordbeeld opgeslagen.

Gezichtsscherpte
In de regel is het zo dat met twee ogen scherper wordt gezien als met één oog. Bij een fixatie disparatie is het goed mogelijk dat per oog scherper wordt gezien dan met twee ogen tegelijkertijd. Bij het kijken met beide ogen moet het kind dan meer moeite doen om de beelden van de twee ogen tot één beeld samen te krijgen.

Stereo zien
Bij goed stereo zien, kan het kind diepte zien. Het linker- en het rechteroog kijken elk vanuit een andere hoek naar dezelfde afbeelding. Dit geeft een driedimensionaal beeld.

Kleuren zien
Om kleurenblindheid te testen, kijkt het kind naar cirkels en gekleurde stippen. De gekleurde stippen vormen cijfers. Bij kleurenblindheid kan het kind deze cijfers niet onderscheiden.

Visuele screening met de bioptor is betrouwbaar vanaf 8 jaar. Indien de uitslag hiertoe aanleiding geeft, volgt een verwijzing naar een functioneel optometrist.
Eigenwijs Leren werkt samen met optometrist Hans de Bruijn van optiek Pearle in Hoofddorp.
www.optometriehoofddorp.nl

Eigenwijs Leren is als bevoegd en geregistreerd visueel screener aangesloten bij de FON (Functionele OOgzorg Nederland).
https://www.info-fo.nl/visuele-screeners/visuele-screeners-zuid-holland
Waarom Brigitte voor jou de juiste visuele screener  is:
  • Eigenwijs Leren is aangesloten bij de FON (Functionele OOgzorg Nederland).
  • Brigitte is al meer dan 10 jaar bevoegd en geregistreerd visueel screener.
  • Brigitte is expert op het gebied van dyslexie en lezen.
  • Brigitte volgt regelmatig zelf trainingen om de beste en meest recente inzichten en kennis  te kunnen overdragen.
          Wat zeggen ouders?
          Ik dacht echt dat het dyslexie was en had dit als ouder al geaccepteerd.  Brigitte gaf echter aan dat mijn dochter Vere bij het schrijven een ongezonde afstand had tot het papier. Zij stelde voor om de samenwerking van de ogen te screenen. Tot op de dag van vandaag ben ik haar hier dankbaar voor, want mijn dochter bleek inderdaad FD te hebben. Gelukkig was dit goed te behandelen. Het gaat nu heel goed met haar. Echt een wereld van verschil! 
          Imelda, moeder van Vere (15 jaar). 


          Dat Charlotte op haar tenen liep en veel boosheid in zich had, kwam bij het eerste gesprek naar voren. Ze bleek dyslexie te hebben.  Brigitte weest ons er echter op de onze dochter mogelijk ook een oog-volgprobleem had. Wij hadden nog nooit van FD gehoord, maar hadden alle vertrouwen in de kennis van Brigitte. Nadat Brigitte een visuele screening bij onze dochter had afgenomen, werd duidelijk dat zij inderdaad FD had.  De dyslexie van onze dochter ging daarmee natuurlijk niet over, maar met oefenen van het lezen en spellen ging wel gemakkelijker en beter. 
          Chris en Barbara, ouders van Charlotte (11 jaar)
          Voor wie is het Visuele Screeningsonderzoek?
          Het FD-onderzoek wordt afgenomen bij dyslectische kinderen in de leeftijd van 08 t/m 15 jaar en bij kinderen die onverklaarbare lees-, schrijf-, spelling-, en concentratieproblemen laten zien.



          Praktische informatie over de Visuele Screening

          Het Visuele Screeningsonderzoek Fixatie-Disparatie duurt ongeveer 60 minuten.

          Het FD-onderzoek wordt afgenomen bij RT-praktijk Eigenwijs Leren (Leiden e.o.)
          Het is mogelijk het onderzoek, tegen reiskostenvergoeding, te laten afnemen in de eigen woonomgeving.

          De kosten voor het FD-onderzoek bedragen € 125,– *

          Dit is:
          •Inclusief telefonisch intakegesprek,
          •Onderzoeksverslag met een beschrijving van alle afgenomen testen en de testresultaten.
          •Nabespreking van het onderzoek.


          *(exclusief reiskosten)
          Heb je nog vragen?

          Heb je nog een vraag voordat je je aanmeldt? Stel deze dan via deze pagina of stuur een mail. Je krijgt dan z.s.m. en uiterlijk binnen één werkdag een reactie. Dit kan per mail of telefoon zijn, afhankelijk van je vraag.
          Warme groet,

          Thanks for subscribing. Share your unique referral link to get points to win prizes..
          Loading..